Rumianek lekarski (Chamomilla recutita, syn. Matricaria chamomilla) należy do rodziny Astrowatych (Asteraceae), Surowiec stanowią kwiaty rumianku złożone ze świeżych lub wysuszonych koszyczków (Chamomillae anthodium) (2).
Status tego surowca określają liczne monografie, np. Farmakopea Polska IX , ESCOP , Komisja E , Farmakopea Brytyjska, monografia Alternative Medicine Reviev (6). Koszyczek rumianku ma pozytywną monografię Komisji E Federalnego Urzędu Zdrowia RFN (4) oraz monografię European Scientific Co-operative of Phytotherapy (ESCOP) (3). Surowiec wewnętrznie stosuje się w objawowym leczeniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak skurcze spastyczne żołądka i jelit, wzdęcia, odbijanie, stany zapalne przewodu pokarmowego. Zewnętrznie zalecany jest do stosowania miejscowego w stanach zapalnych skóry i błon śluzowych, w tym do płukania jamy ustnej i gardła, inhalacji w podrażnieniach górnych dróg oddechowych, kąpieli, płukanek, maści w zapaleniach okolic odbytu i narządów płciowych.
Skład chemiczny
Głównym składnikiem koszyczka rumianku jest olejek eteryczny, w skład którego wchodzą (-)-α-bisabolol oraz tlenki bisabololu A, B i C, farnezen, myrcen, kadinen, matrycyna. Ponadto w kwiatach znajdują się pochodne flawonowe, tj. apigenina i 7-glukozyd apigeniny. Inne związki obecne w przetworach rumianku, to kumaryny, kwasy fenolowe i polisacharydy.
Skład fitochemiczny olejków eterycznych i ekstraktów z rumianku pospolitego został szeroko przeanalizowany, wykazując, że roślina zawiera ponad 120 składników. Olejki eteryczne zazwyczaj składają się z terpenoidów, takich jak α-bisabolol i jego tlenki A i B, tlenek bisabolonu A, chamazulen i β-farnezen, a także innych związków. Z drugiej strony, w ekstraktach z rumianku pospolitego (M. chamomilla) dominowały związki fenolowe, w tym kwasy fenolowe, flawonoidy i kumaryny. Ponadto, rumianek pospolity (M. chamomilla) wykazuje szereg właściwości biologicznych, takich jak działanie przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwpasożytnicze, owadobójcze, przeciwcukrzycowe, przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Właściwości te pozwalają na zastosowanie rumianku pospolitego ( M. chamomilla) w medycynie i weterynarii, w konserwacji żywności, kontroli fitosanitarnej oraz jako środek powierzchniowo czynny i antykorozyjny.
Terpenoidy zidentyfikowane w rumianku.
W koszyczkach rumianku występują liczne flawonoidy o znanych juz właściwościach leczniczych takie jak: kwercytyna, luteolina, kwercytyna, katechina, apigenina, Izoramnetyna ( znana ze spowalniania wzrostu adipatoctów czyli komórek tłuszczowych), kamferol, rutyna, floretyna( właściwości przeciwzmarszczkowe).
Rumianek obiecujący w leczeniu astmy
Ekstrakty z rumianku przebadano też pod kątem działania przeciwastmatycznego w badaniu na szczurach 9https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11822659/#fsn370030-fig-0001), z którego to wynika, że ekstrakt z rumianku podawany zwierzętom, przez 20 dni u których wcześniej wyindukowano astmę , znacznie obniżył stan zapalny i objawy Dawka doustna wynosiła 0,18 g/kg masy ciała ekstraktu.
